Dexter (książka i serial)

Często jest tak, że za świetną książką idzie jej mniej lub bardziej nieudana adaptacja. Jest to dość przykre zjawisko, więc nie będę o nim pisać. Napiszę za to o chlubnym wyjątku od tej zasady. Panie i Panowie – przed wami Dexter Morgan w całej swojej książkowo – serialowej okazałości.

Jeff Lindsay stworzył postać co najmniej nietuzinkową. Oto Dexter – uprzejmy, zabawny, wręcz czarujący pracownik laboratorium policji w Miami. Zawsze powie „dzień dobry”, chętnie przyniesie poranną porcję pączków dla wszystkich, a po pracy odwiedzi swoją dziewczynę Ritę. Nuuudy, prawda? To może przejdźmy do ciekawszej części, bo przecież obiecałam nietuzinkowość. Otóż są takie noce, kiedy powietrze w Miami jest przejrzyste a księżyc wisi wysoko na niebie. Wtedy Dexter wyrusza na łowy. Wcześniej uważnie wybiera swoją ofiarę, śledzi ją, dowiaduje się o niej wszystkiego, aż w końcu jest pewien, że ofiara jest bardzo, bardzo złym człowiekiem. I w te piękne noce łapie swoją ofiarę, grzecznie słucha jej spowiedzi, po czym tnie na eleganckie kawałeczki, pakuje do worka i wrzuca do zatoki. Bo Dexter jest najbardziej uroczym seryjnym mordercą, o jakim czytaliście.
Karkołomny pomysł – uczynić seryjnego mordercę głównym bohaterem, ba, głównym pozytywnym bohaterem! Bo jak możemy źle życzyć komuś, kto, nie oszukujmy się, robi to, czego wielu z nas by czasami chciało – kiedy policja jest bezsilna, Dexter przyjmuje rolę oskarżyciela i kata w jednym. Wszystko zgodnie z kodeksem Harry’ego – przybranego ojca i twardego gliny, dzięki któremu Dexter jest, kim jest: czarującym facetem, oddanym pracownikiem, wierny swojemu powołaniu.
Odkładając moralno-etyczne dylematy na bok – książki o Dexterze są kawałem świetnej lektury. Tekst skrzy się czarnym humorem i cynizmem, z jakimi Dexter prowadzi nas poprzez swój mroczny świat. Nie przepadam za narracją pierwszoosobową, tutaj jednak sprawdza się znakomicie. Dexter staje się przez to postacią bardzo wyraźną, wiemy, co się dzieje w jego głowie, znamy jego plany, a przez to dużo łatwiej jest nam go polubić. Wątki kryminalne też są bardzo dobrze poprowadzone. Z jednej strony mamy oficjalne śledztwa policji, z drugiej prywatne dochodzenia Dextera, a z trzeciej… a, tego już nie zdradzę. Zapraszam do czytania.

I do oglądania – bo Dexter doczekał się swojej serialowej adaptacji. Jak mówiłam, chwała ludziom, którzy są za nią odpowiedzialni. Udało im się zrobić świetny serial, który przedstawia to, co dzieje się w pierwszej książce nie do końca wiernie, ale wciąż z pazurem. Fabuła jest nieco inna; cóż, książka ma raptem 200 stron, do przeczytania w trzy, może cztery godziny, a serial to 12 odcinków, pewne zmiany są więc zrozumiałe. I to jest właśnie najtrudniejsze zadanie adaptacji – jak nie zepsuć wszystkiego, tworząc coś, co z książką ma wspólne jedynie imiona postaci? W tym przypadku serial zachował charaktery bohaterów, główne założenia fabularne, dodał parę wątków od siebie i wyszło coś pysznego.
Weźmy chociażby aktorów. No dobrze, jednego aktora – Michael C. Hall. Możecie go kojarzyć z serialu Sześć stóp pod ziemią, gdzie grał jedną z głównych ról. W tej kwestii wypowiadać się nie będę, bo widziałam raptem cztery odcinki i to niedawno, już po całym zamieszaniu z Dexterem. No właśnie, Dexter… Nie pamiętam, kiedy ostatnio tak się zachwycałam nad świetnie dobranym aktorem. Chyba za czasów pierwszych Piratów z Karaibów i niezastąpionego pana Deppa. Ale o nim innym razem, wróćmy do Dextera. Otóż moim skromnym zdaniem Michael C. Hall kapitalnie oddaje to wszystko, co tworzy Dextera – niemalże bezbłędne balansowanie między byciem zwyczajnym szaraczkiem a bezwzględnym zabójcą. Potrafi uśmiechnąć się tak, by, w zależności od sytuacji, roztapiać lód lub przyprawiać o gęsią skórkę.
Cała reszta serialu – pozostali bohaterowie, fabuła, ujęcia, muzyka – wszystko na bardzo przyzwoitym poziomie. I dzięki temu ogląda się poczynania Dextera momentami z zapartym tchem, momentami z uśmiechem na ustach, ale zawsze z zainteresowaniem. Nieistotne, czy przeczytało się już książkę, czy jeszcze nie. Zabawa wciąż jest, tylko trochę inna.

Podsumowując – gorąco polecam zabrać się za:
a) czytanie książek: po polsku zostały wydane cztery (Demony Dextera, Dekalog Dextera, Dylematy Dextera, Dzieło Dextera). Czytałam wszystkie i powiem tak: jeżeli spodoba się pierwsza – spodoba się też każda następna.
b) oglądanie serialu: pierwszy sezon (12 odcinków, obecnie emitowany u nas przez TVN7) to pierwsza książka; w Stanach jest już 4 sezon, ja jednak swoją przygodę zakończyłam z bardzo dobrym wrażeniem na sezonie pierwszym, i tak też polecam zrobić.